
Koffie en Histamine: Waarom Jouw Kopje Koffie Meer Kan Doen Dan Je Denkt
Voor veel mensen is koffie heilig.
Dat eerste kopje in de ochtend om wakker te worden, de geur, de warme mok in je handen – het is een ritueel.
Maar als je gevoelig bent voor histamine of last hebt van een opgejaagd gevoel, hartkloppingen of buikklachten, dan kan koffie onbewust een grote trigger zijn.
Hoe zit dat precies?
Koffie, cortisol en histamine: de verborgen connectie
Koffie bevat zelf geen histamine, maar het heeft wél een indirect effect op je histamine huishouding.
Hoe? Door je cortisolspiegel te verhogen.
Cortisol, ook wel bekend als het stresshormoon, wordt door je bijnieren aangemaakt en speelt een belangrijke rol in je energieniveau en stressrespons.
Een kop koffie triggert de afgifte van cortisol, waardoor je je alerter voelt.
Dat is op zich geen probleem – je lichaam is hierop gebouwd. Maar als je regelmatig koffie drinkt, je bijnieren al onder druk staan, of je lichaam moeite heeft om cortisol goed af te breken, dan kan dit een probleem worden.

Waarom een verhoogde cortisolspiegel je histamine kan opstapelen
Cortisol en histamine zijn nauw met elkaar verbonden.
Wanneer je cortisol stijgt:
- Wordt er meer histamine vrijgemaakt in je lichaam.
- Wordt de afbraak van histamine geremd, vooral als je al moeite hebt met het verwerken ervan (dit komt voornamelijk door de ‘codering’ van de CYP-enzymen in je lever en ligt vast in je DNA).
- Kan je immuunsysteem gevoeliger reageren, wat histamine gerelateerde klachten verergert, zoals hartkloppingen en een opgejaagd gevoel.
- Kunnen ontstekingsprocessen in je darmen geactiveerd worden, waardoor je onder andere buikpijn krijgt. Histamine en ontsteking gaan overigens ook hand-in-hand!
- Kan er ‘kortsluiting’ in je brein ontstaan, vanuit de disbalans die in je darmen ontstaat (ontstekingen / immuniteit onder druk, etc) via de hersen-darm-as. Dingen worden al snel te veel, je kunt niets hebben.
- Kan er minder van de neurotransmitter Serotonine worden aangemaakt (dit wordt voor 95% in je darmen aangemaakt!) waardoor je moodswings ervaart en slechter slaapt aangezien Serotonine bouwsteen is van het slaaphormoon Melatonine.
Dit betekent dat als jouw lichaam niet goed in staat is om cortisol of histamine af te breken, koffie ervoor kan zorgen dat histamine zich opstapelt (dit wordt een histamine-intolerantie genoemd).
En dát kan weer leiden tot een scala aan klachten, zoals hartkloppingen en buikklachten, zoals buikpijn en een opgeblazen buik.
Andere symptomen kunnen zijn:
✅ Hartkloppingen en aanverwante klachten.
✅ Een onrustig / opgejaagd gevoel dat uren aanhoudt.
✅ Hoofdpijn of migraine.
✅ Een slopende vermoeidheid, al dan niet i.c.m. slecht slapen.
✅ Huidreacties zoals roodheid, jeuk, eczeem of huiduitslag.
Waarom je je dag beter niet kunt starten met koffie
Veel mensen grijpen als eerste naar koffie in de ochtend, maar als je gevoelig bent voor histamine of last hebt van een hoge cortisolspiegel, is dit juist het slechtste moment.
In de ochtend is je cortisol van nature al hoog, omdat dit je helpt om wakker te worden.
Door direct koffie te drinken, geef je je lichaam een extra cortisolpiek, wat daardoor ook voor een piek in je histamine kan zorgen.
Als je merkt dat je na je ochtendkoffie een opgejaagd gevoel krijgt, hartkloppingen ervaart of last hebt van je buik, probeer dan eerst een ontbijt met eiwitten en gezonde vetten te eten voordat je koffie drinkt.
Of nog beter: vervang koffie door een cafeïnevrij alternatief zoals kruidenthee of cichorei.
Daarbij: koffie bevat o.a. fytinezuur wat bindt aan mineralen, waardoor ik geen fan ben van het drinken van koffie direct na de maaltijd.

Wat kun je doen als je gevoelig bent voor histamine?
Betekent dit dat je koffie voorgoed moet laten staan?
Niet per se.
Het hangt af van hoe jouw lichaam met histamine omgaat en hoeveel stress je al ervaart.
Een paar tips:
1. Start je dag niet met koffie – Laat je lichaam eerst op natuurlijke wijze wakker worden en stabiliseer je bloedsuikerspiegel met een voedzaam ontbijt zodra je trek hebt.
2. Luister naar je lichaam – Als je merkt dat je na koffie klachten krijgt, experimenteer dan met koffie zonder cafeïne of met koffievervangers.
3. Verminder andere histaminerijke voedingsmiddelen – Combineer koffie niet met andere histamine-triggers, zoals gefermenteerde producten, oude kaas of wijn.
4. Ondersteun je bijnieren – Zorg voor voldoende rust, slaap en voeding die je bijnieren helpt herstellen.
5. Kies voor alternatieven – Kruidenthee of een cafeïnevrij alternatief zoals cichorei kunnen een betere keuze zijn.
Conclusie: is koffie een no-go bij histamine-gevoeligheid?
Niet voor iedereen, maar als je regelmatig last hebt van histamine klachten, kan het slim zijn om kritisch naar je koffie-inname te kijken.
Vooral in de ochtend kan koffie de klachten verergeren door een extra cortisolpiek te veroorzaken.
Soms kan alleen al het beperken van hoeveel koffie je op een dag drinkt (zeker i.c.m. wanneer op de dag je van koffie geniet) al voldoende zijn om geen ‘last’ te krijgen van het drinken van het zwarte goud.
Ik ben zelf een enorme koffie fan! En krijg er gelukkig geen last van als ik het drink.
Toch heb ik onlangs ontdekt hoe het gesteld is met mijn eigen stresslevels en stressbestendigheid.
En eerlijk? Het is een wolf in schaapskleren – veel sluipender en verraderlijker dan ik dacht.
En ik weet dat ik niet de enige ben. Ik zie dit dagelijks bij klanten die ik begeleid.
Daarom heb ik besloten mijn eigen reis met jou te delen.
Van overactieve bijnieren en continue onrust, naar een lichaam en hoofd dat eindelijk kalm en ontspannen aanvoelen.
Wil je meekijken en leren van mijn ontdekkingen?
Zodat je kunt blijven genieten van koffie en er op een natuurlijke manier voor kunt zorgen dat je lichaam minder stressgevoelig is?
Meld je dan hier aan voor mijn geïnteresseerden-lijst.
groetjes,
Denise