Oeee gluten: bijna iedereen heeft er wel een mening over. En tegelijkertijd hebben veel mensen er ook vragen over. Want zijn gluten nou per definitie slecht voor je?
Tja, dat is niet eenduidig te zeggen. Note: ik laat coeliakie (gluten-intolerantie: auto-immuunziekte) hier buiten beschouwing. Het verschilt per persoon hoe gluten worden verdragen. En dat heeft met meerdere factoren te maken.
O.a. de conditie van je darmen. Daarmee bedoel ik je darmflora (darmbacteriën), je darmslijmvliezen en de grootte van de gaten van je darmwand mee. Ehm gaten?!?
Dat zit zo: je darmwand heeft allemaal hele kleine gaatjes – vergelijk het met gaatjes in een zeef. Daardoor worden o.a. vitamines, mineralen en vetzuren doorgelaten vanuit je voedselbrij naar je bloedbaan. En vanuit je bloedbaan kan het naar je cellen worden vervoerd.
Op het moment dat je darmflora uit balans is en de slijmvliezen het zwaar hebben – bijvoorbeeld door een verhoogde druk vanuit een voedselintolerantie of een ziekteverwekker – dan is de kans groter dat deze gaten onder invloed van gluten groter worden.
Dat komt doordat zonuline – een eiwit dat actief is in de darmwand – reageert op blootstelling aan o.a. gliadine. En gliadine vormt samen met glutenine het eiwit gluten.
Zodra zonuline wordt vrijgezet vindt er een reactie plaats vanuit de darmwand, waarna de verbindingseiwitten tussen de cellen van de darmwand – de gaatjes van de zeef – verslappen of verbreken en deze gaten dus groter worden.
Door die vergrote gaten kunnen gliadines, maar ook andere stoffen zoals bacteriën en onverteerde voedselresten, in je bloedbaan terechtkomen waarna een immuunreactie plaatsvindt.
Daarom is het belangrijk om zoveel mogelijk te variëren in wat je eet en je lichaam zoveel mogelijk te voeden met eten dat goed voor je is. Experimenteer dus vooral ook eens met glutenvrije granen, zoals haver* (let op dat er glutenvrij bij staat, omdat dit anders glutensporen kan bevatten), rijst, maïs en teff. Hoe meer je varieert, des te beter het voor je lijf is.
En als je glutenhoudende granen eet: varieer dan ook daarin, omdat het glutengehalte per graansoort verschilt. Eet dus niet alleen tarwe, maar ook andere glutenhoudende graansoorten, zoals spelt, rogge en gerst.
Sommige mensen hebben geen aantoonbare intolerantie voor gluten, maar verdragen gluten niet goed. Vaak zijn zij ‘glutengevoelig’. Daarmee krijgen ze snel last van hun buik na het eten van gluten, maar vindt er geen reactie in het immuunsysteem plaats, zoals bij een intolerantie.
En dan zijn er natuurlijk ook mensen die geen last krijgen van het eten van gluten.
Kortom: je kunt niet zeggen dat het voor iedereen maar beter is om geen gluten te eten. Wel zou ik hier zo min mogelijk van eten en zoveel mogelijk variëren met andere graansoorten.
Wil je weten of glutenvrij iets voor je is? Probeer eens twee weken geen gluten te eten – doe het wel streng en lees de etiketten goed – ga het dan weer eten en kijk hoe je je voelt.
En de volgende keer dat je een gluut ziet, schrik dan niet en eet ‘m lekker op :).
Denise
P.S. Benieuwd hoe het bij jou gesteld is qua glutengevoeligheid? Vraag een gratis adviesgesprek aan en we bespreken hoe ik je hier het beste bij kan helpen.
