Eten is al lang geen fijne bezigheid meer voor je. En zeker een etentje met anderen niet, je begint er zelfs tegenop te kijken. Waarom? Omdat je na iedere maaltijd last van je maag krijgt. Het is geen buikpijn, maar eerder maagpijn. Of nog erger: maagkramp, hoog in je buik. Hoe kom je toch aan die maagkrampen na eten en kan je er iets tegen doen?
Waarom verkrampt je maag?
De grote vraag is natuurlijk: hoe komt het dat je maag zo van slag is nadat je iets hebt gegeten? Zit er iets in het eten waar je niet goed tegen kan? Is het te vet eten, is het een bepaald voedingsmiddel? Als het ’t laatste is, wat is het dan? Want je hebt die maagkrampen na bijna iedere maaltijd…
De meest voorkomende oorzaken hiervan zijn:
- Brandend maagzuur;
- Een maagzuurtekort;
- Maagkrampen na eten door de Helicobacter Pylori bacterie (in de maag).
Maagkramp na eten: we beginnen bij het begin; brandend maagzuur
Veel mensen weten precies waar hun maag zit, omdat ze deze wel eens voelen branden. Ofwel een gloeiend/brandend gevoel van de maag zelf of maagzuur dat omhoog komt en in je slokdarm brandt. Beiden zijn ongelooflijk vervelend! Zeker als je dit meerdere keren per dag ervaart.
In tegenstelling tot wat veel mensen (en artsen) denken is brandend maagzuur vaak een teken van een maagzuurtekort. Er kan namelijk niet zoiets zijn als teveel maagzuur. De maag is ongelooflijk sterk (o.a. door een coating van dik slijm met beschermende stoffen erin), waardoor het zuur dat erin zit, de maag zelf niet aantast. Dit betekent dat hoeveel zuur er ook in de maag zit – zolang het in de maag zit – het geen kant op kan, beschermd en daarmee ook geen ‘kwaad’ kan doen.
Maagkrampen na eten en het brandende gevoel dat veel mensen ervaren, komt eerder doordat de klep die de maag van de slokdarm afsluit als het ware op een kiertje staat. Dat is natuurlijk niet de bedoeling, want dan kan er zure inhoud vanuit de maag naar boven komen en de slokdarm in lopen. Met alle gevolgen van dien, want de slokdarm is niet bestand tegen deze extreem zure substantie; waardoor deze schade kan oplopen.
En hoe komt het dat maagzuur überhaupt zo hoog in de maag zit? De maag rekt uit als er eten in zit, waardoor het maagzuur langer tegen de eerdergenoemde klep aan de bovenkant duwt. Als er dan een ‘kiertje’ is, loopt dit in de slokdarm. Dit is eerder het geval als de maag langer vol zit dan eigenlijk zou moeten, door een maagzuurtekort.
Oké, vertel me meer over een maagzuurtekort
Het lastige is dat de symptomen van een maagzuuroverschot, waar we het net over hadden, nagenoeg identiek zijn aan die van een maagzuurtekort. In plaats van dit te meten en objectief vast te stellen, krijgen ongelooflijk veel mensen bij dergelijke symptomen al snel een maagzuurremmer voorgeschreven (op dit moment krijgen maar liefst 2,8 miljoen Nederlanders met maagklachten een maagzuurremmer voorgeschreven!). En een maagzuurremmer is het laatste wat je maag dan nodig heeft…
Wat zijn de symptomen van een maagzuurtekort, dan wel van een maagzuuroverschot?
- brandend maagzuur;
- een vol gevoel en maagkramp na eten, ook lang erna;
- misselijkheid;
- je kunt precies aanwijzen waar je maag zit, je voelt de contouren;
- boeren, de hele dag door.
Maagzuur is bij meerdere dingen betrokken, o.a. bij de vertering van je eten (het brandt letterlijk tot kleinere brokken). Het doden van ziekmakers, zoals bacteriën en schimmels, maar ook bij het opnemen van vitamine B12.
Als er sprake is van een maagzuurtekort en je geeft iemand een maagzuurremmer, wat denk je dat er dan gebeurt? Dan heb je dus nog minder maagzuur dat de bovenstaande drie hoofdtaken nog minder goed kan uitvoeren. En daar krijg je fysieke klachten van.
Nog even dat volle gevoel waar ik het bij punt één ook al over had (maagzuur dat de slokdarm in loopt). Als er te weinig maagzuur in de maag zit, dan kost het je maag veel meer energie en tijd om het eten te verteren voordat het doorgegeven wordt aan de dunne darm. Dat verklaart ook dat volle gevoel na de maaltijd. Maar dus ook waarom het maagzuur dat in de maag zit (in welke hoeveelheid ook aanwezig), dan eerder druk geeft tegen de klep bovenin de maag en als deze niet goed sluit er maagzuur de slokdarm in kan lopen.
En als je vitamine B12 niet goed opneemt, dan merk je dat niet alleen aan dat je ontzettend moe wordt, maar ook aan veel andere mogelijke klachten. Zoals hoofdpijn, snellere verzuring van je spieren en minder goed slapen. Dit komt omdat vitamine B12 een hoofdrol speelt in belangrijke functies van je lever.
De Helicobacter Pylori bacterie: een nasty one!
Tot slot de laatste veelvoorkomende oorzaak van maagkramp na eten: de Helicobacter Pylori bacterie. Geen vriendelijke jongen. Als deze bacterie in de maag zit en er is bijvoorbeeld te weinig maagzuur om ‘m de nek om te draaien, dan kan hij zich hechten aan de maagwand.
Daar zorgt hij op termijn o.a. voor aantasting van de beschermende slijmlaag die op de maagwand ligt, maar ook voor….jawel: vermindering van het maagzuur. Oftewel een (nog groter) maagzuurtekort. Met alle gevolgen van dien, zoals je net hebt gezien.
Ook zorgt de aanwezigheid van deze vervelende bacterie ervoor dat je pijn krijgt. Je maag gaat als het ware ontsteken en dat voel je. Als je dit niet weet en je blijft ermee rondlopen, dan kan dit op termijn zelfs uitmonden in een maagzweer. Ik zei al dat het een nasty one is!
Hoe kom je van die maagkramp na eten af?
Je voelt ‘m al aankomen: eerst moet je weten wat er precies aan de hand is. Heb je last van een maagzuurtekort? Zit de Helicobacter bacterie in de maag of is er iets anders aan de hand? Stel dat er bij jou sprake is van een maagzuurtekort, hoe kom je aan dit tekort?
Ik hou ervan om de oorzaak van klachten in kaart te brengen met objectieve metingen, zoals laboratoriumonderzoek. Daarbij kijk ik niet alleen naar het eerste wat er aan ten grondslag ligt, maar ook wat er eventueel daar weer onder zit. Want hoe beter je dat in kaart brengt èn aanpakt met een gerichte en op maat gemaakte aanpak (geen twee mensen zijn immers gelijk), des te groter de kans dat jij voor lange tijd van je klachten af komt en uiteindelijk blijft.
Een maagzuurtekort zorgt vaak ook voor een opgeblazen buik
Door het maagzuurtekort is het eten immers nog te groot als het na de maag op het volgende station aankomt – te weten de dunne darm. Daar moeten spijsverteringsenzymen vanuit zowel de lever als de alvleesklier het grootste gedeelte van de vertering op zich nemen. Als het eten te groot is voor wat het zou moeten zijn, dan geeft dit druk op deze processen waardoor ook dit op termijn minder goed gaat lopen.
En dan zijn de poppen aan het dansen. Want het onverteerde eten is dan op meerdere plekken in het spijsverteringskanaal een voedingsbodem voor ziekmakende bacteriën, gisten en schimmels, waardoor die eerder de overhand kunnen krijgen – denk aan o.a. een SIBO en een SIFO – en voor vervelende (vaak ook vage) andere klachten kunnen zorgen. Je klachten gaan dus niet vanzelf weg, maar worden steeds erger. Dus ook die maagkrampen na eten.